Tijdens een echt oogcontact tussen twee mensen ervaren beiden het wezen van de ander. Beiden zijn tegelijkertijd zender en ontvanger. Bij een vreemde wenden we al heel snel de blik af, het is te intiem. Stel je eens voor dat de Aarde een levend wezen is dat zendt en dat kan ontvangen. En dat ons mensen niet als vreemd beschouwt, maar ons toegedaan is. Wat zou dat betekenen voor onze relatie met haar?

Inleiding

Planten groeien in de zomer, ijs vormt zich in de winter (tenminste als het vriest). Afgelopen week, begin februari, zag ik bij een net bevroren paddenpoel in mijn omgeving lijnvormige structuren op het wateroppervlakte. Die zetten me nader aan het denken. Ik zag een analogie met de plantengroei in de zomer. Hieronder een verslag van mijn gedachten, waarvan ik hoop dat ze, ondanks de koude aanleiding, enkele warme gevoelens kunnen oproepen.

Een van de gewone groenten is de rode biet, hoewel zijn alledaagsheid flink is afgenomen. In vroeger jaren werden rode bieten veel meer geconsumeerd dan tegenwoordig. Veel nieuwe groenten hebben een plek veroverd in de Nederlandse keuken. De lange kooktijd en misschien de ook uitgesproken smaak zijn er debet aan. Maar ondanks de afgenomen populariteit blijft voor mij de rode biet een heel bijzondere groente. Vroeger was in Nederland de naam kroot meer ingeburgerd dan tegenwoordig. Naamgevingen in andere landen: Rote Beete/ Rübe (Duitsland), Betterave Rouge (Frankrijk) of Red Beet/ Table Beet ( Groot Brittanië). De Zwitsers noemen  het meestal Randen, daarbij refererend  aan de meerdere inwendige cambiumringen.

Inleiding

Onze natuurlijke wereld; een complexe kosmos

Inleiding

Planten staan ingebed in hun omgeving

Het eikenschorspreparaat is verreweg het meest gecompliceerde preparaat van de zes compostpreparaten. Het wijkt ook af van de anderen in minstens twee opzichten: het is de enige preparaat dat als uitgangsmateriaal niet een bloem heeft, maar de schors van een boom. En het preparaat rijpt niet in de humushoudende bouwvoor, maar blijft bovengronds in plantenslib (plantenmassa die in ontbinding verkeert).

Kwaliteit van het proces

Wat valt op bij de planten? Zij groeien! Niet zomaar, indifferent in alle richtingen, dan zou het immers een woekeren zijn. Er is sprake van een beweeglijk maar toch geordend ontwikkelingsproces dat zich in de tijd en ruimte ontvouwt, met duidelijk van elkaar te onderscheiden fasen; kiemen, groeien, bloeien en zaadzetten. Het vertoont bovendien alle kenmerken van een teleologisch, doelgericht, gebeuren, waarbij de vraag op kan komen; ‘wat is dat doel dan’? Verderop kom ik er op terug.

We leven in een tijd waarin de mens een nadrukkelijk stempel drukt op de wereld. Het heet niet voor niets het antropoceen. Was de mens gedurende vele duizenden jaren vooral omringd door natuurlijke entiteiten (bijvoorbeeld planten en dieren), dat is nu totaal veranderd. De meeste mensen leven in een kunstmatige wereld, een wereld die bestaat uit zaken die door zijn medemensen zijn gemaakt. Zeker in het welvarende deel van de wereld is de afstand tot de natuur groot geworden. Eén belangrijk aspect in deze situatie is de veranderlijkheid of ook de lokaliteit van dat gegeven. En ook het aspect van beheersbaarheid is opvallend. Het is niet zomaar dat het willen aanpassen en ‘verbeteren’ van levende organismen en vogue is. Dat de mensheid in de laatste twintig jaar nog een nieuwe reis is begonnen, nog verder weg van de natuur, komt daar nog eens bij. Met alle vervreemdingsverschijnselen die daar bij horen. De digitalisering is nóg onnatuurlijker dan de fysieke kunstmatige wereld van de door de mens gemaakte voorwerpen.